Stolpersteine - Rijnkade 10
Samuel Aardewerk____________________________________________
Amsterdam, 13 augustus 1910 – Sobibor, 16 juli 1943
Bertha Aardewerk-van der Hoek_________________________________
Amsterdam, 24 december 1909 – Sobibor, 16 juli 1943
Amsterdam, 24 december 1909 – Sobibor, 16 juli 1943
Hersz Rosenblatt ______ _______________
Skaryszew, Polen, 16 oktober 1877 - Auschwitz, 5 oktober 1942
Kalisch, Polen, 10 mei 1875 - Auschwitz, 5 oktober 1942
Samuel Aardewerk was godsdienstleraar en werd in maart 1936 geïnstalleerd als voorzanger van de Joodse gemeente. Een paar dagen hierna trouwde hij met Bertha van der Hoek. Het bruidspaar kreeg van de Joodse gemeente een elektrische klok, een spiegel en een tafelkleed. Hun ambtswoning bood later ook onderdak aan de heer en mevrouw Rosenblatt en aan David van Dien en enkele van zijn gezinsleden. Zij moesten allemaal hun huis uit, omdat het door de bezetter gevorderd was. Vanuit Westerbork werden ze op 20 februari 1943 naar Kamp Vught overgebracht omdat Bertha had opgegeven dat ze diamantkloofster was en Himmler in Vught een diamantslijperij wilde opzetten. Samuel werd in een buitencommando tewerkgesteld aan de Moerdijk. Begin juli gingen ze terug naar Westerbork en werden tien dagen later doorgestuurd naar Sobibor. Daar werden ze op vrijdag 16 juli 1943 vermoord.
Hirsch en Frajdla Rosenblatt woonden in Bielefeld, toen ze in november 1938 met duizenden andere Pools-Joodese vluchtelingen werden uitgewezen naar Polen. Deze ‘Polenaktion’ leidde tot de aanslag op Ernst vom Rath die op de Duitse ambassade in Parijs werkte en de uitbarstingen van geweld in de Kristallnacht als reactie daarop. In december 1938 kregen zij toestemming om naar Nederland te komen.
Bron: "Waar ze ook heen gaan, ze hebben in elk geval mooi weer" - Kees Visschedijk (ISBN: 9789087594688)